- İnsanları
öldürən həqiqətənmi koronavirusdur?
- Şişirdilmiş pandemiyanın səbəbi nədir, bu
gedişat kimlərə sərf edir?
- Üçüncü Dünya Müharibəsindən kimlər sağ
çıxacaq?
- Yeni dünyada kimlərin yaşamaq haqqı var?
- “Nuhun gəmi”sinə minmək üçün nə etməliyik?
Koronavirusun cücərdiyi ilk günlərdən bu günə
qədər virus haqqında bir-birini təkzib edən 10-larla informasiya yayıldı. Aydın
məntiq kifayət edir ki, elə bu informasiyaları tutuşdurub burada böyük bir
fırıldağın olduğu anlasın. Məsələn, öncə çindən yayıldığı deyilən videolarda
insanlar küçədə getdiyi yerdə, ofisdə oturduğu yerdə ilan çalmış kimi qıvrılıb
ölürdü.
Sonra qeyd olundu ki, koronavirus da elə bütün
qrip viruslarının göstəricilərinə məxsusdur. Bu virusdan kimsə quyruq, buynuz
çıxarmır. Əvvəlcə dedilər ki, yoluxduğun virus burnunu axıdırsa, demək korona
deyil, ardınca dedilər ki, yox, hər orqanizmə bir cür təsir edir.
Hətta deyirlər ki, bu virusu hiss etmədən də
keçirə bilərsiz. Belə bir məzəli informasiya...
Bütün xəstəliklərin ən sərrast vaksini həmin xəstəliyə
yoluxub sağalmaq və bu virusa qarşı immunitet qazanmaqdır, ancaq dedilər ki, koronavirusa
təkrar yoluxma da mümkündür. Yaxşı, əgər belədirsə, dediyiniz - gözlənilən
vaksin nəyə lazımdır? Təkrar yoluxma mümkündürsə, vaksin nəyimizə lazımdır?
Öncə qeyd olunurdu ki, “tibbi maska”
adlandırılan bez parçasının qoruma funksiyası sıfra bərabərdir. (Hətta bu
açıqlamanı bu gün bir əsgər kimi bütün ölkələrin qarşısında farağat durduğu ÜST
vermişdi, ardınca deyildi ki, yox, hamı bir nəfər kimi maskadan istifadə etməlidir).
Bu mətndə xüsusi kateqoriyalaşdırılmamamış,
individual baxış məhsulu olan bir sıra araşdırma, fakt, rəy və müşahidələr
toplanıb.
Diqqətlə nəzər yetirəndə görərik ki, bir qayda
olaraq, virusdan qorunma qaydalarının heç birində ən ümdə məqamlar qeyd
olunmur. Lazım olduğu göstərilən bütün detallar dərman şirkətlərinin cibinə, əməl
olunmalı bütün qaydalar isə orqanizmə yox idarətmə sturukturlarının işinin rəvanlığına
hesablanıb.
- Məsələn, xüsusi tapşırıq almayan, bu oyunun
içində olmayan və laboratoriyanın yetirməsi olmayan sadə həkimlər, ağsaqqal
ekspertlər istisna olmayaraq bütün həkimlər və robotlaşmış “ekspertlər” çin gəlincikləri
kimi eyni informasiyanı təkrarlayırlar. Onların heç biri virusa qarşı atılacaq ən
ümdə addımın, sağlam qidalanmanın vacibliyini dillərinə də gətirmirlər. Çünki
bu kimi ekspertlərin fərdi qənaətləri, öyərndiyi ümumi bilginin lazımi yerə
istiqamətləndirmək kimi bacarıqları yoxdur. Özündən əvvəl həmkarları tərəfindən
qurulan bir rəvan cümlənin təkrarçılarıdır.
- Tutuquşu ekspertlərin virusa qarşı təkrarladığı
vasitələr yalnız dərman pereparatlarının adı, tibbi maska, spirt bir də
karantin qaydalarına əməl etməklə bağlıdır. Heç biri dərman pereparatlarındansa,
təbii vasitələrə üstünlük vermək, tərkibində C vitamini olan meyvələrdən istiadə
etmək, bədənin maye kütləsini artırmaq barədə danışmır. Halbuki insan xəstələnmədən
əvvəl orqanizmini maye ilə yetərincə təmin etsə, viruslara qarşı ən lazımı
atmış olur.
- Yay boyu insanları çimərliklərdən,
parklardan, günəşin altından çəkib qapalı evlərinə salan qurumlar bir kərə də
olsun, yayda otaqları kondisionerlə ifrat dərəcədə soyutmağın pnevmaniyanın,
ağciyər xəstəliklərinin bir nömrəli səbəbi olduğunu demədi.
- Əkisnə, bu kimi xəstəliklərin bir nömrəli
düşməni olan psixi basqı, ölüm ajiotajı, mənəvi təcavüz bir gün də olsa, mətbuatdan
yazn gəzmədi.
Psixi basqı, neqativ atak nəticəsində insanların kütləvi ölə biləcəyi, xəstəliyi
ağır keçirəcəyi halda niyə insanlara bir dəfə də olsun bu yöndə rəsmi, tibbi
tövsiyyə edilmir? Əgər hamımız yoluxacağıqsa, hələki çarəsi də tapılmayıbsa, insanları
bir ildir vahimədə saxlamağın nə mənası var? Əgər bu səbəblə insan ölümü və
yoluxmanın çoxalmağı kimlərinsə işinə yaramırsa, niyə psixi təsirlə ağırlaşan xəstəlik
və artan ölüm sayları kimsəni narahat etmir?
- Dünyanın demək olar bütün ölkələrində aşağı
yuxarı eyni dərəcədə yoluxma olduğu halda görülən ilk tədbirlərdən biri – sərhədlərin
qapadılması bu qədər zamandan sonra niyə bərpa olunmur? Hamının ətrafında
koronavirus olduğu iddia olunursa, buna bir fransızdan, yaxud azərbaycanlıdan
yoluxmağın nə mənası var, hərçənd sərhədlərin bağlı qalması bəzi ölkələrə
milyardlarla ziyan vurur. Avropa isə 15 günlük qapanmadan sonra Aİ tərkibində sərhədləri
açdı (onsuz da sərhədləri yox idi). Avropa hazırda sərhdləri açıq şəkildə
yaşayır. Təbii, pandemiya ona bizim kimi ölkələrə vurduğu ziyanı vurmayacaq? Sərhədlərin
bağlı qalması siyasi-iqtisadi təmənna daşımırsa, koronavirusun bütün sərhədləri
aşmağından aylar keçdikdən sonra ölkə sərhədlərinin bağlı qalmasının nə mənası
var?
Meyar: Bir işin içində əmin olduğunuz xırda
bir yalan aşkarladınızsa, demək o iş büsbütün yalandır. Heç kəs milyonluq halal
sərvətinə bir manatlıq haram qatmır.
COVİD-ə qarşı tələb kimi qoyulmuş davranışların əks effekti:
- İnsanların qapalı məkanlarda olması yoluxma
sayını artırırsa, insanların evlərə qapadılması niyə çıxış yolu kimi təqdim
olunur?
Virusun ölkəmizin sərhdlərindən yenicə daxil olduğu vaxtlarda insanların evlərə
qapadılmasının müəyyən məntiqi açıqlaması var idi. Bəs, hər gün 4000-dən çox
insanın virusa yoluxduğu halda o insanların evdə olması, yoluxmanı azaldaaqmı?
Evlərə yığılan kütlə kimdən təşkil olunub? Yoxsa virus ailələrə yaxın durmur? Yəni
ailəyə xüsusi etimad göstərən bir virusla üz-üzəyiksə, bu başqa məsələ. Yoxsa mənin
dostum Əhmədlə parkda, çay evində üz-üzə oturmağımla, doğma qardaşım Məmmədlə
evdə üz-üzə oturmağımın nə fərqi var? Axı bu gün Azərbaycanda Əhməd də, Məmməd
də virus daşıcılığı potensialı ilə eyni təhlükəyə malikdir. Hətta evlərdə
insanlar daha yaxın olur, ünsiyyətdə məsafəni belə qorumur. Belə olduğu halda
onların parklarda, restoranlarda müəyyən sosial məsafədə saxlanması daha
effektiv olmazdımı? Yəni qeyd olunan reallıq fonunda baxsaq, restoranlarda
masalar və oturacaqlarası məsafə qadağası insanları evdəkindən daha təhlükəsiz
şəraitdə saxlamırmı? Belə çıxmırmı ki, biz restoranlarda kənar şəxslərin sosial
məsaə tələbi ilə daha təhlükəsiz şəraitdəyik, nəinki səhərdən axşama qədər eyni
insanlarla üz-üz qalıb dalaşarkən, sevişərkən, mübahisə edərkən...
- Virus düşünülənin əksinə dünyanın ən böyük canlısıdır. Qrip virusları hər il
tibb elm adamlarının onlara qoyduqları müxtəlif adlar altında dünyanın üzərinə
çökür, böyük bir quş kimi aylarla səmamızda qanad çalır. O, dünyanın ən sonuncu
uyğun adamını (bədəni həmin virusa yoluxacaq durumda olan) yoluxdurmadan öz
qanadlarını yer kürəsindən çəkmir. Ən sonuncu uyğun adamın bədənində canını
tapşıran virus çox güman ki, xələfinə yeni detal verərək canını tapşırır.
Virusların təbiətin ən vacib üzvlərindəndir.
Onlar hər il insanların üzərinə çökərək təbii seçim edir, başqa bir xəstəlikdən,
səbəbdən bəlkə də biabırçı və ağır şəkildə öləcək adamı qısa müddətdə çökdürür.
Bu zərbədən özünə gələn insan immunitet qazanaraq, növbəti mərhələyə adlayır, daha
sağlam, yenilənmiş bir həyata qədəm qoyur, artıq başqa səbəblərdən çökmüş
orqanizmlər isə bioloji dövrünü başa vurur. (Nə qədər amansız səslənsə də, bu təbiətin
tələbidir)
İnsanların müdaxiləsi olduğu halda isə
virusların üzərimizdəki hökmranlıq müddəti uzanır. Viruslar onsuz da yer üzərində
yoluxdura biləcəyi sonuncu uyğun orqanizmdən də süzülməyincə bizdən əl çəkməyəcək.
COVİD-19
adlandırılan (minbir virusdan biri) hazırda yaşadığımız (bəlkə də artıq
məhv olub, yerini yeni qrip virusu tutub) virusdan özümüzü qorumağa cəhd edərək
virusun ömrünü uzadırıq. Bəlkə də bununla da biz COVİD-19-u bəşəriyyətin ən
aqressiv, deformasiyaya uğramış, xəstəhal (poetik dildə desək, arsız) virusuna
çevirik. Virusda mutasiya mümkündürsə, çox güman ki, bunun səbəbi də elə
özümüzü ondan qorumağa çalışaraq, onun ömrünü uzatmağa səbəb olmağımızdır. Əks
halda, o bir mövsüm ərzində canımızdan süzülüb keçəcəkdi.
Dünya əhalisini
yekdil olaraq karantinin şişirdilməsinə göz yummağa vadar edən səbəb – Media
Eyni yerdən tənzimlənən dünya mediası
kamerasını haraya çevirsə, medianın işıqçıları işığını hayana tutsa, biz də
dünyaya həmin bucaq altında baxırıq. Bu azmış kimi həmin işıqçıların kölgə
saldığı yerlərə kənar gözlə baxmaq istəsək də bir şey görə bilmirik. Təəssüf
ki, bu gün həqiqət yox tribuna daha
yararlı nəsnəyə çevrilib. Bəlli tribunalardan səslənən fikirlər birbaşa həqiqət
kimi qarşılanır, digər informasiyalar ya qulağımıza çatmır, ya da qırıq-qırıq gələn
həmin səslərin üzəri də tribunadan gələn səslə örtülür. Bu reallıq isə
insanları debilləşdirir. Bəlli tribunadan gələn səs bütün insanları yekdil
edir. Fikir rəngarəngliyinə yer saxlamır. O tribunalardan gələn səs dəmir həqiqət
olub dünyanı arxasınca aparır. Uzun illər ərzində nəhəng akademiya halını alan
qurumun lobaratoriyası hər cür uzman yetişdirir. Dünyanın bütün yetişkin
insanları belə akademiyalarda qiymətləndirildiyindən kənarda peşəkar birinin
formalaşması inandırıcı görünmür. “Əgər bu yalandırsa dünya alimləri niyə
susur?” dedikdə bir məqamı unutmayaq. Dünya alimləri, çağdaş elm adamları, sözü
eşidilən bütün məşhurlar bu və ya digər şəkildə həmin laboratoriyanın məhsullarıdır
və elm də həmin akademiyalarda istehsal olunur. Bu üzdən həmin akademiyaların
üzərinə həqiqət yazıb buraxdığı bağlamaları, demək olar, heç bir elm adamı açıb
araşdırmır.
(Ötən gün “Solovyovun verilişi”ndə deyirdilər ki, dünyanın ən məşhur
vaksinoloquna koronavirus barədə danışmaq qadağan edilib).
- Bu köklü-köməcli mövzuya diqqət çəkərək
yaratdığım fonda maska məsləsinə toxunaq. Koronavirusun yayıldığı deyilən ilk
günlərdə ÜST-ün açıqladığı kimi (hrçənd sonralar bu msələdən danışılmadı) “qoruyucu
maska”ların virusdan qorunmaqda effektivliyi yoxdur. Azacıq məntiqi olan
insanlar qəbul edir ki, həm aşağıdan, həm yuxarıdan bir neç burun deşiyi boyda
dəliyi qalan ucuz bez parçasının ölçüsü dilimizə yatmayacaq qədər xırda
viruslardan qorumaqda bir işə yaramır. Həm parçanın məsamələrindən, həm açıq
qalmış dərmədeşikdən virus rahatlıqla nfəs yolumza daxil ola bilər. Hətta heç kəs
o virisun kipriyimizə, qulağımıza, saçımıza, paltarımıza, tez-tez üzümüz
sürtdüyümüz əllərimizə qonmadığından və bir an sonra həmin virisun bu yolla nəfəsimizə
gedəcəyindən də sığortalanmayıb.
Bu təbiətin qanunudur, virus gəlibsə, illah da bir deşik tapıb girəcək. Virusdan qorunmağın əlahiddə yolu öz bədənini
onun sevdiyi məkana çevirməməkdir. Orqanizmin immunitet və digər lazımi
göstəricilərlə təmindirsə, virusa yerindəcə ona qalib gəlmiş olacaqsan. Yox əgər
bədənin zəifləyibsə, üst-üstdən 5 maska taxsan da, ona yoluxacaqsan.
- Gələk “maska” adı verdiyimiz o əskinin bizim
orqanizmimizə əks təsirinə. O bez parçası tibbdə istifadə üçün yaradılıb, daha
çox həkimlərin, cərrahların birdəfəlik istifadə etdiyi yüngül qoruma vasitəsdir.
Daha çox həkimin azğından çıxan tüpürcəyin, nəm nəfəsin açıq yara üzərində
yarada biləcəyi fəsadın qarşısının alınmasına və xəstənin qanının, iltihabının
həkimin ağzına, burnuna sıçramasının qarşısını almağa hesablanıb. (Əslində heç
bu işi də düz-əməlli yerinə yetirə bilmir.)
Biz onunla burunumuz qapatdıqda isə
orqanizmimizə bir neçə yerdən zərbə vururuq. Ağ ciyərlərmizdən boşaltığımız nəm
karbon qazının bir hissəsi yenidən ciyərlərimizə qayıdır. Burnumuzla parça
arasında nəm hava təbəqəsi yaranır, normal oksigen almağımızın qarşısı alınır.
COVİD-dən dünyasını dəyişdiyi deyilən əksər insanların pnevmaniya (ağ ciyərə həddindən
artıq maye yığılması, Ağ ciəyər iltihabı) səbilə öldüyünü nəzərə alsaq, tibbi
maska dediyimiz bez parçasının bizim ciyərimizə daim nəm nəfəs göndərən səbəb
olduğunu görməzdən gəlməli deyilik.
Eyni zamanda nəzərə alaq ki, verilən nəfəs təkcə
bədəndən xaric olan karbon qazından ibarət deyil, əslində verilən nəfəs bir
ifrazatdır. Verilən nəfəsin tərkibinə təkcə kimyəvi yöndən yox, həm də mənəvi
yöndən baxılmalıdır. Verilən nəfəs ahdır, ağır havadır. Tibbi maska onu burnumuzun
qarşısında saxlayaraq, öz canına hopduraraq yenidən ağ ciyərlərimizə qaytarır.
Az əvvəl mediadan boşuna söz açmadım, əgər həmin
media qurumlarından maskanın bu kimi zərərlərindən biri səslənsəydi, eşidən hər
kəs son dərəcə mütəəssir olacaq və tibbi maskanın lazımsız bir şey olduğuu
rahatlıqla qəbul edəcəkdilər. İndi isə insanlar əziz əşya kimi bədənlərinin ən
gözəl yerində, simalarında gəzdirməkdən çox da narahat deyillər.
- Növbəti aktı isə hər biriniz müşahidə
etmisiniz; koronavirus tozanağı qaldırılandan bu yana testi pozitiv çıxan
qaranquşlar məhz ən çox qorunan, burnundan maska, əlindən spirt düşməyənlərdir.
Bu necə ola bilər? Ən ümdə şərt qorunmaqdırsa, ən çox qorunanlar niyə
yoluxurlar?
- COVİD-19 əqli xəstəlikdir. İnsan öncə ona
beynində yoluxur, sonra hər nə qədər örtünsə də, bir yerdən o virisu tapır,
yoluxur, çox hallarda da elə o virusdan ölür. Çünki bu adamlar bütün ruhları ilə
həmin tribunalardan yayılan informasiyaları qəbul edir, bədənnüma inanır və özlərini
həlak edirlər.
Əsrlər öncə təsdiqlənmiş metodlar var, insanın
bir şeyə inanması məsələnin 90 fazini təşkil edir. “Dağ edilmiş qəpik” testi, “öncəgörən
kimi təklif olunmuş saxta bir insanın verdiyi ölüm proqnozunun reallaşması” və
s. Elmin də təsdiq etdiyi kimi insan inanaraq, daha doğrusu əmin olaraq xərçəngə
də qalib gələ bilər, səhhəti ilə bağlı bir kəlmə yalan informasiyayla qısa müddətdə
ölə də bilər.
Koronavirsun öldürdüyü adamların böyük hissəsi
hər il yoluxduqları virusu ayrı ad altında və öldürücü virus kimi qəbul etdikləri
üçün yenilirlər. Onlar pandemiya sıxıntısından sarsılmış, özlərini xırda xəstəlikdən
belə xəstəxanalıq etmiş adamlardı. Hamı panikadadır, boğazı qaşınan, asqıran,
temperaturu qalxan - hər kəs ölməkdən qorxur, təcili yardıma zəng edir, bu
halda təbii ki, ölkədə pandemik situasiya yaranacaq. Amma fikir verirsinizsə,
mart, aprel və may ayları karantin olsa da, hətta dəfələrlə sərtləşdirilsə də,
xəstə tapılmırdı, illüziya yaradılsa da həqiqi vəziyyət ağır deyildi. Hamı
deyirdi, xəstələlən, ölən olsaydı, biz də eşidərdik. Artıq bu gün hamımız
eşidirik. 3-4 aylıq “profilaktik tədbir” dünyada həqiqi yeni xəstəliyin əsasını
qoydu.
Əgər düşünürsünüzsə ki, ciyərə suyun yığılması
xərçəng, ürək, ruhi xəstəliklərindən fərqli olaraq fiziki prosesdir,
yanılırsız. Ciyərə su yığılması təkcə fizki proses deyil. Əslində bütün qrip
viruslarına yoluxan şəxslərin ağ ciyərlərinə müəyyən miqdarda maye yığılır.
Virusu ağır keçirənlərin ağ ciyərlərindəki iltihab, bəlğəm bəzən bir mövsüm ərzində
təmizlənmir, təngnəfəs olurlar, gecələr boğulurlar. Koronavirisun ölümcül virus
olması ilə bağlı hər gün eşidilən inormsiyalar isə vəziyyəti bir az da qəlizləşdirir,
insan təngnəfəs olduqca ciyərlərin sıradan çıxması sürətlənir. Unutmayaq, ağ
ciyər də ürək kimi mənəvi orqandır. Lap klassik əsərlərə baş vursaq, orda ürəklə
yanaşı “yanan”, “parçalanan” ikinci orqan ciyərdir. Ürəyim kimi ciyərim, ciyərparəm
sözləri də işlək olub. Yəni, ciyər birbaşa mənəvi orqandır və psixi basqıdan,
kütləvi neqativ proqnozlardan – xüsusən də ağ ciyər xəstəiyi ilə bağlı alınan
ardıcıl informasiyalardan insan çox rahat boğula bilir, boğulma da insanın hər
nəfəsdə bir az da ciyərinə su yığması deməkdir.
- Koronavirusdan söz düşən kimi ən çox verilən
suallar ən diletant yanaşmalardan doğru. Məsələn, “koronavirusa inanırsan?”
sualı kimi. “Korona” adı verilmiş bir virus təbii ki, mövcuddur və bu gün həqiqətən
bir çox insanlar bu səbəblə dünyasını dəyişir. Lakin psixi təsir və dünya üzrə
sırf bu virus səbəbilə kütləvi ölüm gözləntisi yaradılmasaydı, bu virusun
öldürücülük qüvvəsi digərlərindən çox da fərqlənməyəcəkdi. Bəlkə də qrip
viruslarından daha az olacaqdı. Məsələn, bir fərdi nümunə: 2018-ci ilin
yaz-payız aylarında yoluxduğum virus daha ağrılı idi, nəinki bu il.
Koronavirus yox, onun haqqında yaradılmış
informasiya və başladılan saxta pandemiya (koronavirus barədə bu terminin
istifadə olunduğu ilk günlərdə pademik vəziyyət yaranmamışdı, hətta indiyədək bəzi
Avropa ölkələrinin statistik cədvəllərində pandemiya yox, epidemiya yazılır)
bir çox tərəfləri ilə özünü deşifrə edir. Saxtalığını isbat edən yönləri xüsusi
həssaslıq, bilgi, skeptik baxış tələb etdiyindən bunu ifşa edən üsul yoxdur.
Deşifrə prosesi fərdi qabiliyyət tələb etdiyindən, Avropa ölkələrində də kütlə
şişirdilmiş rəqəmlərl, tibbi xalat geyindirilmiş görkəmlə bu hala gətirilən
prosesi görə bilmədi. Bəli, bu gün əksər xəstəxanalar virusa yoluxmuş xəstələrlə
doludur, artıq insanlar adi qriplə belə mübarizədə acizlik çəkir, qorxudan xəstəxanaya
qaçır, xəstəxanalarda isə bir Allah bilir nələr baş verir...
Ağ ciyər xəstəliyidirsə,
niyə uşaqlarda rastlanmır?
- Çünki uşaqlara psixi basqı mümkün deyil,
onlar aldadılaraq xəstələndirilə bilinməyən varlıqlardır. Bunun üçün də
texnoloqlar uşaqların üstünə əvvəlcədən bir quş qoydular.
Daha çox
yaşlılar ölür...
- Niyə? Çünki yaşlılar onsuz da bu və ya digər
şəkildə ölür, həm də onların psixoloji təsirlə öldürülməsi daha tez başa gəlir,
orqanizmləri zəifdir. Bir sözlə, bu amansız ssenaridə qocalar statistika üçün “ən
yaxşı” materiallardır. “Virus daha çox qocaları öldürür” informasiyası
olmasaydı, sabah açıqlana biləcək ölən şəxslərin siyahısındakı qoca təvəllüdlər
bir çoxlarını şübhləndirə bilərdi. Ortaya belə bir sual çıxa bilərdi: Niyə
ancaq qocalar? Bu sualın cavabı əvvəlcədən hazırlnıb. Bu COVİD-19-un xüsusiyyətidir.
- İnsanlar yayda çimərliklərdən uzaq saxlandı.
Çünki dəniz insanların ən çox immunitet qazandığı və stress atdığı məkanlardır.
Bu isə COVİD-19 müharibəsində əks cəbhənin silahlanması deməkdir. Azərbaycanda
hər şeydən əvvəl toyların saxlanmasının da görünən iki əsas səbəbi var.
Birincisi Azərbaycanda böyük bir biznes zəncirinin ilk halqası olan toyları
saxlamaqla biznes çarxına mıx soxuldu, ikinci qafqazlıların psixoloji
reablitasiya “xəstəxana”ları olan toyxanalar saxlanılaraq insanlar COVİD-in cənginə
verildi.
- Dünya üzrə yaradılan bu pandemiya
illuziyasına qarşı düşünərlərin gəldiyi bəzi ağlabatan, kövrək qənaətlərə qarşı
isə əks arqumentlər həmən hazırlanır. Pandemiya tamaşasını deşifrə edəcək
ipucular gəldikcə bu ipucuların insanların fikrini oğurlamaması üçün ortaya
atılan ən effektiv üsul həmin arqumentlərə uyğun zarafat, lətifə, lağ ifadə
yaradaraq onları puç etməkdir. Məsələn, şişirdilmiş virusa qarşı vaksin, peyvənd
adı ilə insanlara yeni virusun vurula biləcəyi iddisı ortaya düşən kimi Azərbaycamda
“qaqa, biz çip taxacaqlar” zarafatı yarandı. Bu zarafat ağılabatan “vaksin-peyvənd”
məsəsləsini kölgədə qoydu. Hamı bir ağızdan bu fikrə şəbədə qoşdu və iddia
beşiyindəcə məhv oldu.
- Yazın əvvəllərindən Hopkins universiteti
hansı ölkədə nə qədər adamın öləcəyi ilə bağlı proqnozlar açıqlamışdı. Çox
güman ki, bu proqnoz yox, bir növ tapşırıq idi. Yeri gəlmişkən həmin
proqnozlarda Azərbaycanda 1000 nəfərin
öləcəyi proqnozlaşdırılmışdı. O zaman Azərbaycanda koronavirusdan gündə bir
adam "ölürdü". Bu sayın minə çatacağı inandırıcı deyildi. Artıq bizdə
ölüm göstəricisi 2000-ə yaxınlaşır.
- Yeri gəlmişkən, pandemiya tozanağının
qaldırlıdığı ilk aylarda dünyanın bütün ölkələrində, indi isə bir çox ölkələrdə
koronavirusla bağlı statistikanı açıqlayan, bu tamaşanı kurasiya edən qurumlar
rəsmi, ənənəvi səhiyyə qurumları yox, universitetlər və ölkələrdə yaradılmış
müvəqqəti qurumlar idi.
Bizdə də bu işi yeni qurulan bir qurum kurasiya
edir: TƏBİB. Zəif arqument olsa da, adından göründüyü kimi TƏBİB üzərində
düşünülmüş kreativ layihədir. Mahiyyəti önəmli olan bir qurum olsaydı, adı TQDK
kimi çətin bir abreviatura yaradardı. Bircə anda yaradılan qurumun adı da işinə
uyğun bir abreviaturada cəmləşdi. Bu da maraqlı məqamdır. Dünya və Azərbaycanda
bu işin altına rəsmi orqanların, Səhiyyə Nazirliklərinin girməməsi bu
qondarmanın hər an ifşa oluna biləcəyi ilə bağlıdır. Ölkəmizdə pandemiya
dövründə Səhiyyə Naziri Oqtay Şirəliyevin bir dəfə də olsun bu müstəvidə gözə
görünməməsi, çox güman ki, mütəxəssisin, yaxud daha ciddi bir instansiyanın bu
məqamı ciddiyə almasıdır.
Pandemiyaya
qol qoymayan ölkələri nə gözləyir?
Çox güman ki, başqa ad altında sanksiya! Yaxud
Belarusiya misalı inqilab. Ən acısı isə budur ki, əgər pandemiya şəraitinin
yaradılması tapşırığı kənardan gəlirsə, bu tapşırıq Azərbaycana daha ağır şərtlərlə
təqdim olunur. Çox güman ki, ölkəmiz siyasi icraçıların bölüşdürdüyü bölgüdə
son səbətdədir. Məslən, normal ölkələrdə insanlar pandemiya, karantin şərtlərindən
Azərbaycada olduğu qədər əziyyət çəkmir. Rusiya kimi qarışıq ölkədə hələ də hər
kəs rahat işinin başındadır. Yalnız ərzaq mağazalarına girərkən maskadan
istifadə zururidir. Bu qədər...
Bunu niyə
edirlər?
- Qırxayaqlı hörümçək kimi bir neçə yerə şaxələnmiş
bu ideya haqqında birmnalı danışmaq, konkret səbəblər yazmaq ilk baxışdan
gülünc görünə bilər. Çünki, az əvvəl qeyd etdiyim kimi, ideyanın faşına
hesablanmış istənilən arqumentə əks lətifə hazırdır.
- Bu qərarın dünya üzrə hakimiyyət cəmiyyət
münasibətlərində birinciyə avantaj qazandıran tərəflərindən biri insanları daim
nəzarətdə, əsarətdə, qorxu altında saxlamaqdır. Karantin müddətində evdən
çıxama qadağası, maska taxmaq məcburiyəti insanları polis yanında gözükölgəli
edir. Hər polisi gördükdə özlərini yığışdırdılar. Bu “qudurmuş” kütlənin “ipini
yığmaq” üçün əvəzsiz fürsət idi.
- Uzun illərdir ki, təbiət öz təbii seçimini
insanlar üzərində ənənəvi şəkildə apara bilmir. İnkişaf nəticəsində hər bir fərdin
yaşamaq və nəsil artırmaq imkanı və hüququ olduğundan dünyada qüsurlu
insanların sayı artır. Qüsurlu qismində təkcə fiziki problemlilər nəzərdə
tutulmur, bu daha çox ilk baxışdan normal görünsə də daim problem yaradan, hər
məsələdə fikrin dəyişən, öz yolu, fərdi təşəbbüsü olmayan İQ səviyyəsi çox
aşağı olan adamlardır. Bu test onların sayının azaldılması üçündur. Faşist qərar
olsa da, reallıqdır.
- Qida təhlükəsizliyinin təminatında insan
artımının aruzolunmaz proqnozlar vəd etməsi, atmosfer çirklənməsi və dünya əhalisinin
sayının gün-gündən düşünüləndən daha çox artması dünya “başbilən”lərini uzun
illərdir narahat edir. XX əsrin ikinci yarısından etibarən insanların ömrü
uzanıb, ölüm insanlara bir neçə il gec yaxınlaşır. Bir sıra xəstəliklərin çarəsinin
tapılması da əhalinin yer kürəsində daha çox qalmasına şərait yaradıb.
Əhalinin çox olması qida, atmosfer, bioloji
problemlərlə yanaşı “başbilənlər”i müxtəlif yönlərdə narahat edir. Artıq
klassik müharibələrlə kütləvi insan öldürmək mümkünsüz hala gəlib. Eyni zamanda
müharibələr insanlar arasında amasnız seçim etdiyindən – daha sağlam insanların
ölməsi müharibəni müəlliflərin gözündə effektsiz üsul edir.
İnsanın özünü özünə qarşı çevirmək ideyası bu
müstəvidə “unikal” tapıntıdır. Fərdi özündən yaxşı, tez və problemiz öldürə biləcək
ikinci canlı yoxdur. Öz haqqında bədgüman olan insan çox yaşamır, xırda
yarasını böyüdüb fil edəbilən, özünə rahatlıqla qənim kəsilə biləcək bir
varlıqdır insan.
Özünə qənim
kəsilə biləcək insanlar kimlərdir?
- İtaətkar adamlar. Bu adamlar bütün
informasiyalara müstəvi üzərində baxır, hazırhulum məlumatları qəbul edərək
anında yalana təslim olur. Bu tip insan növü isə müasir dünya üçün lazımlı
sayılmır.
Qərb itaətkar yox, üsyankar, inadkar, şübhəsini qoruyan adamları sevir.
- Bəli, bu Hitler siyasətidir. Sadəcə bu
ideyanı inkişaf etdirən adamların Hitləri qiymətləndirib, onun zamanında bu
ideyanı həyata keçirmək cəhdini alqışlamaq cəsarəti yoxdur. Əslində
Dostoyevskindən qaynaqlanıb, Freyddə inkişaf edib Hitlerdə həyata keçən “ali
irq”, “üst insan” modeli bu gün də arzuolunandır. Sadəcə bu fikirləri etiraf
etmək, “üst insan”dan savayı yerdə qalan insan tipinə tam insan yox, ikindci dərəcəli
insan adlandırmaq faşizm baxışıdır. Bu baxışı açıq yürütmək mümkün olmadığına
görə ideyaya görə ikinci dərəcəli adamlar özlərini qırmalıdırlar.
- Bir il öncəyə qədər inandırıcı görünməsə də,
bu ideya ayaq tutub yeridi. Artıq insanlar sıradan bir virusla özlərini
öldürürlər. Ətrfımda şəxsən tanıdığım bir neçə adam özünü qurban etdi.
- Əgər koronavirus, pandemiya reallığında nələrsə
şişirdilirsə, bunu kimlər edir, məqsədləri nədir, kimi suallar Şərqli insanı
düşündürən ilk suallardır. Qərb nəticəyə, bu qərarlar nəticəsində özünə dəyən
ziyana baxır, biz isə qazanan tərəfin məqsədinə, qazanılınan məbləğinə və s.
- Təbii
ki, bu mətndəli əksər iddialar individual yanaşma məhsuludur. Müddəlara fərdi
müşahidələr, analizlər sonunda qələmə alınıb. Tam bu üzdən mənim üçün də məsələdə
xeyli qaranlıq məqamlar qalmaqdadır. Ona görə sonda yazdıqlarıma dair ağlıma gələn
əks iddiaları da bölüşmədən mətni bitirmyəcəm.
- Alternativ kimi biz pandemiya şişirtməsinin
səbəbinin bu günə qədər müxtəlif cildlərə girərərək bəşəriyyətə “arzuolunmaz
qonaq qisməində gələn vuruslardan birdəfəlik qurtulma tədbiri olması ehtimalını
da qeyd etməliyik. İnandırıcı görünməsə də (çünki virusdan qorunma tədbirlərindəki
formallıqlar bunun əksini sübut edir) biz onu da düşünə bilərik ki, maska,
spirt, bir virusu layiq olduğundan daha çox ciddiyə almağın səbəbi həmin virusu
ənənəvi yoluxdurma mexanizmindən çıxarıb tamamilə məhv etmyə cəhddir.
- Şişirdilmiş rəqəmlər (çünki gözümüzün
qarşısında müxtəlif səbəbələrlə ölən yüzlərlə adama da “koronavirus” diaqnozu
qoyuldu. Bu təkcə Azərbaycanda yox, başqa ölkələrdə də qeydə alınmışdı, bir neçə
ay öncə mətbuatda Braziliyada əyalət rəhbərlərindən birinin ÜST-ün nümayəndəsinə
iradı tirajlanmışdı. O, qeyd edirdi ki, Braziliyada başqa səbəblərlə ölən minlərlə
adamın ölüm səbəbi kimi koronavirus göstərilib yazılıb) həm də növbəti həqiqi
pandemiyaya hazırlıq prosesi ola bilər. Məsələn, koronavirusdan dünyada ölənlərin
ümumi sayı 2 milyon olarsa, sabah iki milyon insanı öldürə biləcək xəstəliyi
(süni yaradılmış xəstəlik də ola bilər) insanlar faciə kimi qarşılamayacaqlar.
Əzizlərini itirdikdə belə, koronavirusu xatırlayıb rahatlaşacaqlar; Allah betərindən
qorsun.
- Saxta pandemiyanın yaradılmasına digər bir səbəb
isə kütləvi dərman satışı ola bilər. Artıq əhəmiyyətindən daha çox formal təsiri
olan dərmanlar ən rahat pul qazanılan sahələrdəndir.
- Vaksinlə pul qazanmaqda səbəblərdən biri ola
bilər.
- “Vaksin adı ilə həqiqi virusu yaymaq – nəzərə
alaq ki bu virus fiziki ölümə deyil, ayrı bir xəstəliyə hesablanmış ola bilər”
– bu iddianı ortada saxlayaq.
- “Dünyadakı bütün fiziki prosesləri
saxlayaraq onlayn dünyanın inkişafına fantastik dəstək vermək” – bu isə
pandemiyada müşahidə etdiyimiz ən öncül proseslərdən idi.
- Yeni bir dünya, yeni insan, yeni mədəniyyət,
yeni sənət yaratmaq. Təbii ki, artıq bu proses baş verməkdədir. Pis, ya yaxşı –
yeni bir yol açılır. Bu yol ya yeni üfuqə doğrudur, ya da yerin dərinliyinə
doğru. Doğru, ya yanlış olduğuna da gərək özünüz qərar verəsiniz.
İnsanlar bezib, “ölmək ölməkdirsə, xırıldamaq
nəyə lazımdır?” deyir. Təəssüf ki, dünyanın bu hala gəlməsinə səbəb də elə
dünya əhalisinin bu informasiyanı qəbul edəcək potensialda qalmasıdır. Yəni bu
qaramat ilin – 2020-ci ilin yaşanması elə insanların öz problemidir. “Quş”,
“donuz”, “ebola” altında alınmayan virus layihəsi “Korona” kod adı ilə alındı və
dünya bu virusu yedi.
XXI əsrin adamının bu boyda uydurmanı qəbul
etməsi utancvericidir. Azərbaycan, Qafqaz, Şərq ölkələri bir yana bu uydurmanı
Qərb ölkələrinin vətəndaşlarının da rahatlıqla həqiqət kimi qarşılaması böyük
bir testin cavabıdır. Demək, çox da ağıllı deyilmişik. Hərçənd Qərb adamı
pandemiyadan, karantindən Azərbaycan və Azərbaycanla eyni səbətdə olan ölkələr
kimi məhrumiyyət və görmürlər.
Bu mətn dünyanı ağuşuna almış nəhəng bir hadisənin
deşifrə olunmasına, ifşaya hesablanmayıb. Onsuz da bu və bu tip yazıların təsirilə
bu qanlı çarxın hərəkəti qəti ləngiməyəcək. Bu yazı xalqımın qorxudan ölən bəzi
nümayəndlərinə kömək məqsədilə yazılıb.Onsuz da heç bir nüfuzlu təşkilat, rəsmi
dairələr sizi sağaldacağına söz vermir. Əmin olun ki, sizin sağlamlığınız öz əlinizdədir.
Bu xəstəliyi unudun. Göstərilən qaydalara əməl edin, amma qorxaraq yox, qanun
olduğu üçün. Əks halda özünüzü sıxıb axırınıza çıxacaqsız. Özünüzü psixi
basqıdan qoruyun ki, ürək-damar və digər qəfil xəstəliklərdən ölməyəsiz. Deyin,
gülün, bol-bol qazlı-limon sıxılmış su için. Əzizlərinizə də deyin ki, COVİD
ölümcül xəstəlik deyil. Bu xəstəlikdən yalnız bu halda salamat qurtaracaqsız.
Qeyd: Bu mətn sizi dövlətin pandemiya ilə
bağlı qanunlarına qarşı radikal etirazınız üçün deyil. Lakin yaxşı olardı ki,
absurd qərarlaraqarşı daim etirazınızı bildirəsiniz. Unutmayaq, nəyi istəyiriksə,
nəyə layiqiksə, o cür də idarə olunuruq. İdarəetməni mükəməlləşdirən əsas təsir
neqativlərə etirazdır. Etiraz etməkdən usanmayın! Əks halda arzuolunmaz “2020”-ci
il “2021”-i də bürüyəcək.
...davamı var
Sərdar Amin